تحلیل ساختار داستان‌های پهلوانی بهمن‌نامه بر اساس نظریّة گرینتسر و گریماس

 چکیده ساختارگرایی یکی از شیوه­های تحلیل متن در قرن بیستم است که با نگاهی کلّی­گرایانه، قواعد و الگوهای موجود در متن را مورد بررسی قرار می­دهد. گرینتسر از نظریّه­پردازان روسی است که ساختار قصّه­های حماسی تمدن­های آسیایی را مورد بررسی قرار داده است. در تحقیق حاضر سعی شده است با استفاده از روش تحلیل کتاب‌خانه­ای، ضمن بررسی نظریة گرینتسر و گریماس به تحلیل بهمن­نامه بر پایة این دو نظریّه پرداخته تأثیر اندیشه­ها­ی خیر و شر را بر ساختار داستان­های پهلوانی این اثر مورد مطالعه قرار داده­ایم تا به این پرسش، پاسخ دهیم که آیا این­گونه قصّه­ها دارای ساختار اسطوره­های تقویمی هستند و قهرمان این حماسه­ها نیز مانند ایزدِ باروری قصّه­های اسطوره­ای به‌صورت دوره­ای می‌میرد و زنده می­شود؟ طبق تحقیقات انجام­شده در پژوهش حاضر، به‌نظر می­رسد که قهرمان داستان­های پهلوانی بهمن­نامه طبق نظریّة گرینتسر دارای ساختار اسطوره‌ای تقویمی است و بافت روایی این منظومه تحت‌تأثیر اندیشة جدال همیشگی خیر و شر قرار گرفته است که این موضوع سبب پیدایش تقابل­های آشکاری در شخصیّت­ها و کنش­های داستان شده است. کلیدواژه‌ها ساختار، حماسه، داستان­های پهلوانی، بهمن‌نامه، گرینتسر.